ENERJİNİN TEMEL MOLEKÜLÜ ; ADENOZİN TRİFOSFAT (ATP)

Bütün canlılar hayatsal etkinliklerinde doğrudan ATP enerjisi kullanırlar.
Yüksek enerjili fosfat bağlarına sahip olan ATP’nin fosfatları koptuğu zaman diğer kimyasal bağlardan çok daha fazla enerji serbest kalır.
ATP; adenin, riboz ve üç molekül fosforik asitten meydana gelmiştir.
Virüsler hariç her canlı enerji sentezler.
ATP yalnızca hücre içinde üretilir ve aynı hücre içinde tüketilir. Hücreden hücreye transfer edilemez.
Fotosentezde üretilen ATP yalnızca fotosentez tepkimeleri için kullanılır.
ATP depo edilmez. Gerektiği kadar üretilip, harcanır.

Fosforilasyon: Hücrede enerji (ATP) sentezlenmesine denir.

Fosforilasyon için;

Enzimlere
Fosfata
Enerjiye
AMP veya ADP’ ye ihtiyaç vardır.

ATP Sentezi (Fosforilasyon) Çeşitleri

1. Fotosentetik Fosforilasyon:Yalnız klorofile sahip canlılarda ışık varlığında gerçekleşir.

2. Kemosentetik Fosforilasyon:Sadece kemosentez yapan bakteriler tarafından gerçekleşir.

3. Oksidatif Fosforilasyon: Sadece O2’li solunum yapan canlılarda gerçekleşir.

4. Substrat Düzeyinde Fosforilasyon: Canlıların tümünde gerçekleşir

ATP’nin kademeli olarak yıkılması, enerjinin ekonomik kullanılması ve açığa çıkabilecek fazla enerjinin ısıya dönüşerek hücreye zarar vermemesi açısından önemlidir.
ATP’nin oluşumu Endergonik, yıkımı ise Ekzergonik tepkimedir.
Endergonik tepkimeler:Enerji gerektiren tepkimelerdir.
Ekzergonik tepkimeler:Enerji üreten tepkimelerdir.
Dehidrasyon sentezi tepkimeleri Endergonik; solunum, sindirim tepkimeleri ise Ekzergonik tepkimelerdir.
ATP’nin yapımı ve yıkımı birbirinin tersi olaylardır ve sürekli gerçekleşmek zorundadır.